Alleged Violations of the 1955 Treaty of Amity, Economic Relations, and Consular Rights

Alleged Violations of the 1955 Treaty of Amity, Economic Relations, and Consular Rights (Islamic Republic of Iran v. United States of America)

Της Αμαλίας Αβραάμ

Μετά το πραξικόπημα στο Ιράν το 1953, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής άρχισαν με το τελευταίο διαπραγματεύσεις για την επίτευξη συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ τους. Οι διαπραγματεύσεις αυτές ολοκληρώθηκαν το 1955 με την σύναψη της Συνθήκης Φιλίας, Οικονομικών σχέσεων και προξενικών δικαιωμάτων μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ιράν η οποία υπογράφηκε στην Τεχεράνη στις 15 Αυγούστου 1955, εγκρίθηκε από τη Γερουσία στις 11 Ιουλίου 1956 και τελικά τέθηκε σε ισχύ στις 16 Ιουνίου 1957.

Το αίτημα για το οποίο γίνεται λόγος στην παρούσα υπόθεση, αφορά την εκκρεμούσα διαφορά μεταξύ του Ιράν και των ΗΠΑ σχετικά με την ανακοίνωση από μέρους των ΗΠΑ εκ νέου επιβολής κυρώσεων και περιοριστικών μέτρων σε βάρος του Ιράν και Ιρανικών εταιρειών. Το Ιράν υποστηρίζει ότι οι εν λόγω κυρώσεις αντίκεινται στην Συνθήκη Φιλίας που υπογράφηκε μεταξύ των δύο μερών. Ειδικότερα δε, σε πρώτο στάδιο το Ιράν αιτείται την επιβολή προσωρινών μέτρων από το Δικαστήριο εωσότου αυτό αποφανθεί για την έκβαση της υπόθεσης, έτσι ώστε να μην ζημιωθεί η οικονομία του Ιράν.

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Οι ΗΠΑ αποφάσισαν να επιβληθούν εκ νέου κυρώσεις έναντι του Ιράν οι οποίες είχαν προηγουμένως αρθεί χάρη στο κοινό σχέδιο δράσης (το «JCPoA»), με το πρόσχημα ότι το Ιράν δημιούργησε στρατιωτικό πυρηνικό πρόγραμμα, κάτι το οποίο είναι προφανώς αναληθές. Επιπρόσθετα, οι ΗΠΑ απέσυραν αριθμό προσώπων και εταιρειών από τους καταλόγους Περιουσιακών στοιχείων του Υπουργείου Εξωτερικών, ενώ αναθεωρήθηκαν ταυτόχρονα, άδειες που δόθηκαν στο πλαίσιο του JCPoA. Η απόφαση των ΗΠΑ δεν υποστηρίχθηκε από τη διεθνή κοινότητα. Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και όλοι οι άλλοι συμμετέχοντες στο JCPoA και άλλα κράτη, υποστήριξαν ότι η εν λόγω απόφαση σχετικά με τις κυρώσεις της 8ης Μαΐου 2018 δεν συνάδει με τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.

Αργότερα οι ΗΠΑ προχώρησαν σε περαιτέρω κυρώσεις, αυτή τη φορά ενάντια στο κράτος του Ισραήλ. Ειδικότερα, οι κυρώσεις αυτές σχετίζονταν μεταξύ άλλων, με τα τραπεζογραμμάτια σε δολάρια από την Ιρανική κυβέρνηση, στην πώληση, προμήθεια ή μεταφορά γραφίτη από το Ιράν αλλά και σε δραστηριότητες που σχετίζονται με την αυτοκινητοβιομηχανία του Ιράν. Μέχρι και τις 4 Νοεμβρίου 2018, οι ΗΠΑ θα επέβαλαν κυρώσεις οι οποίες αφορούσαν ναυτιλιακές εταιρείες του Ιράν, καθώς και ναυτιλιακές γραμμές της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν (“IRISL”) και συναλλαγές που σχετίζονται με το πετρέλαιο, και συγκεκριμένα σε εταιρείες όπως οι Naftiran Intertrade Company ("NICO") και National Iranian Tanker Company (“NITC”).

ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΒΟΛΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΩΝ ΜΕΤΡΩΝ

Η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν προχώρησε σε δικαστικές ενέργειες εναντίον των ΗΠΑ για τη διευθέτηση από το δικαστήριο επείγοντος αιτήματος σχετικά με την επιβολή προσωρινών μέτρων ούτως ώστε να διατηρηθούν τα δικαιώματα του Ιράν βάσει της Συνθήκης Φιλίας, οικονομικών σχέσεων και προξενικών δικαιωμάτων του 1955. Συγκεκριμένα, αίτημα του Ιράν αποτελούσε η διευθέτηση της εκκρεμούσας διαφοράς μεταξύ αυτού και των ΗΠΑ σχετικά με την επιβολή κυρώσεων και περιοριστικών μέτρων άμεσα και έμμεσα εναντίον του Ιράν, Ιρανικών εταιρειών και Ιρανών πολιτών.

Η δε απόφαση αυτή των ΗΠΑ της 8ης Μαΐου 2018 παραβιάζει, όπως είναι αναμενόμενο, τη Συνθήκη Φιλίας.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το Άρθρο ΧΧI(2) της Συνθήκης, αρμόδιο να επιλύσει την παρούσα διαφορά είναι το Διεθνές Δικαστήριο, εφόσον αναφέρεται ότι «οποιαδήποτε διαφορά μεταξύ των Υψηλών Συμβαλλομένων Μερών ως προς την ερμηνεία ή εφαρμογή της παρούσας Συνθήκης, η οποία δεν επιλύεται από τη διπλωματία πρέπει να υποβληθεί στο Διεθνές Δικαστήριο, εκτός εάν το Υψηλά Συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν να διευθετηθεί με κάποια άλλα ειρηνικά μέσα».

ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΠΙΚΑΛΕΙΤΑΙ ΤΟ ΙΡΑΝ

Βάσει του άρθρου IV παράγραφος 1, απαιτείται τα μέρη να μεταχειρίζονται με δίκαιο και ίσο τρόπο τους υπηκόους και εταιρείες του άλλου μέρους απαγορεύοντας συγχρόνως μέτρα που δημιουργούν διακρίσεις παραβιάζοντας τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα των Ιρανών υπηκόων και εταιρειών. Εν συνεχεία, το άρθρο VIII παράγραφος 1 προβλέπει ότι τα συμβαλλόμενα μέρη δύναται να επιτρέπουν στην επικράτειά τους την κυκλοφορία προϊόντων του άλλου μέρους και επίσης την εξαγωγή προϊόντων στα εδάφη του άλλου μέρους. Ταυτόχρονα, απαιτείται να υπάρχει ίση μεταχείριση στα προϊόντα που εξάγονται στο Ιράν με αυτή που προβλέπεται στην περίπτωση ίδιων προϊόντων που προορίζονται για εξαγωγή σε οποιαδήποτε τρίτη χώρα, όσον αφορά θέματα που σχετίζονται με δασμούς, άλλες επιβαρύνσεις και κανονισμούς. Το Ιράν για την διατήρηση των δικαιωμάτων του βάσει της συναφθείσας Συνθήκης Φιλίας ζητά την αναστολή της εκτέλεσης των κυρώσεων της 8ης Μαΐου.

ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΝΕΠΑΝΟΡΘΩΤΗΣ ΒΛΑΒΗΣ

Πρέπει να τονιστεί, ότι το Δικαστήριο επιβάλλει προληπτικά μέτρα μόνο σε περίπτωση που υπάρχει πιθανότητα να προκληθεί ανεπανόρθωτη βλάβη πριν το Δικαστήριο αποφανθεί τελικά περί της υποθέσεως. Αναλογιζόμενοι πως οι ημερομηνίες επιβολής των κυρώσεων τις οποίες αποφάσισαν οι ΗΠΑ κατά του Ιράν είναι αυτές της 6ης Αυγούστου και 4ης Νοεμβρίου 2018 αντίστοιχα, δεν υπάρχει πρακτική δυνατότητα το Δικαστήριο να λάβει την τελική του απόφαση μέχρι αυτές τις ημερομηνίες. Ωστόσο, υπάρχει πραγματικός και επικείμενος κίνδυνος προσβολής των δικαιωμάτων του Ιράν μέχρι το Δικαστήριο να αποφανθεί οριστικά. Το Ιράν από την ανακοίνωση και μόνο της μελλοντικής επιβολής κυρώσεων από πλευράς των ΗΠΑ, είχε είδη ζημιωθεί σε εμπορικό και χρηματοπιστωτικό επίπεδο. Συγκεκριμένα η τιμή του Rial μειώθηκε δραματικά ενώ αμερικανικές αλλά και ξένες εταιρείες απέσυραν και διέκοψαν τις δραστηριότητές τους στο Ιράν. Με τον αποκλεισμό συγκεκριμένων ατόμων της λίστας SDN, η πώληση εμπορικών επιβατικών αεροσκαφών και ανταλλακτικών στο Ιράν κατέστη δυσχερής με αποτέλεσμα οι ιρανικές αεροπορικές να χρησιμοποιούν παλαιότερα αεροσκάφη και να δημιουργείται πρόβλημα όσον αφορά τη συντήρηση των αεροσκαφών και κατά συνέπεια και κατά συνέπεια υφίσταται κίνδυνος για την ασφάλεια των επιβατών αλλά και των αεροπορικών εταιρειών. Σοβαρό πλήγμα υπήρξε στον τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου αφού οι ΗΠΑ ζήτησαν από άλλες χώρες την μείωση στο ελάχιστο των εισαγωγών πετρελαίου από το Ιράν μέχρι τις 4 Νοεμβρίου 2018.

ΑΙΤΗΣΗ

Το Ιράν ζητά από το Δικαστήριο:  Να υποχρεώσει τις ΗΠΑ σε αναστολή της επιβολής των κυρώσεων της 8ης Μαΐου εωσότου αποφανθεί επί του θέματος το Δικαστήριο.  Να υποχρεώσει τις ΗΠΑ να επιτρέψουν τις συναλλαγές σε όλους τους τομείς και ιδίως στα επιβατικά αεροσκάφη.  Οι ΗΠΑ μέσα σε προθεσμία 3 μηνών να υποβάλουν έκθεση στο Δικαστήριο βάσει των προαναφερομένων αιτημάτων.  Οι ΗΠΑ θα απέχουν από μελλοντικές ενέργειες οι οποίες μπορούν να βλάψουν το κράτος του Ιράν και είναι αντίθετες της Συνθήκης Φιλίας.

ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΩΝ ΚΥΡΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΗΠΑ

Η άδεια για εξαγωγές εμπορικών επιβατικών αεροσκαφών στο Ιράν καθώς και για παροχή υπηρεσιών, ανακλήθηκε από τις 8 Μαΐου 2018. Το Υπουργείο Ελέγχου Εξωτερικών Περιουσιακών Στοιχείων των ΗΠΑ («OFAC») ανακάλεσε άδειες στις 27 Ιουνίου 2018: πρόκειται για την άδεια πραγματοποίησης συναλλαγών μεταξύ των ΗΠΑ και ξένων εταιρειών που ελέγχονται από τις ΗΠΑ με την κυβέρνηση του Ιράν ή πρόσωπα που υπάγονται στη δικαιοδοσία της κυβέρνησης του Ιράν. Στις 27 Ιουνίου 2018, η OFAC τροποποίησε επίσης τους «Ιρανικούς κανονισμούς συναλλαγών και κυρώσεων» με τους οποίους επιτρεπόταν η εισαγωγή στις ΗΠΑ ιρανικής προέλευσης χαλιών και τροφίμων.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ

Ξεκίνησε στις 27 Αυγούστου 2018 με επικεφαλής αντιπρόσωπο της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν τον Δρ Mohsen Mohebi, σύμβουλο διεθνών θεμάτων του προέδρου της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν και επικεφαλής του Κέντρου για Διεθνείς Νομικές Υποθέσεις. Αντίστοιχα, επικεφαλής της αντιπροσωπείας των ΗΠΑ ήταν η κ. Jennifer G. Newstead, νομική σύμβουλος στο Υπουργείο Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι ΗΠΑ από την δική τους σκοπιά ζήτησαν από το δικαστήριο να απορρίψει το αίτημα του Ιράν για τη λήψη προσωρινών μέτρων αφού πρόκειται για επιβολή μέτρων τα οποία έχουν ως στόχο την προστασία και ασφάλεια των συμφερόντων τους.

ΑΠΟΦΑΣΗ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΩΡΙΝΩΝ ΜΕΤΡΩΝ

Αρχικά το δικαστήριο παρουσιάζεται ως αρμόδιο για την εξέταση της υπόθεσης σύμφωνα με το άρθρο XXI, παράγραφος 2, της Συνθήκης του 1955 όσον αφορά την ερμηνεία και την εφαρμογή της συνθήκης.

Υπογραμμίζει ότι τα δικαιώματα τα οποία επικαλείται το Ιράν προβάλλονται μέσα από την ερμηνεία της Συνθήκης. Επιπρόσθετα, κατά την άποψη του Δικαστηρίου, μέρος των κυρώσεων που ανακοινώθηκαν στις 8 Μαΐου 2018, όπως η ανάκληση αδειών για την εισαγωγή προϊόντων από το Ιράν, ο περιορισμός των χρηματοοικονομικών συναλλαγών και η απαγόρευση εμπορικών δραστηριοτήτων, αντίκεινται σε ορισμένα δικαιώματα τα οποία επικαλείται το Ιράν βάσει σχετικών διατάξεων της Συνθήκης του 1955.

Συγκεκριμένα, πρόκειται για τα δικαιώματα που αφορούν φάρμακα, τρόφιμα, γεωργικά προϊόντα και προϊόντα για την ασφάλεια της αεροπορίας. Επομένως, το Δικαστήριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το Ιράν έχει έννομο συμφέρον στην προστασία των δικαιωμάτων του η οποία δύναται να επιτευχθεί μέσω της λήψης προσωρινών μέτρων την οποία αιτείται. Το Δικαστήριο αποφάσισε ότι εν αναμονή της τελικής του απόφασης περί της υποθέσεως, είναι αναγκαίο να διατάξει τη λήψη ορισμένων προσωρινών μέτρων για την προστασία των δικαιωμάτων του Ιράν. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως θα ληφθούν μέτρα πανομοιότυπα με αυτά που ζητήθηκαν. Συγκεκριμένα, οι ΗΠΑ πρέπει να διασφαλίσουν τη χορήγηση αδειών που αφορούν φάρμακα, τρόφιμα, γεωργικά προϊόντα, ανταλλακτικά και εξοπλισμό απαραίτητο για τη συντήρηση αεροσκαφών. Επίσης, είναι αναγκαίο και τα δύο μέρη να απέχουν από οποιαδήποτε ενέργεια η οποία ενδέχεται να επιδεινώσει την ένταση μεταξύ τους. Το Δικαστήριο επιβεβαίωσε ότι οι αποφάσεις του για τα προσωρινά μέτρα έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα και δημιουργούν διεθνείς νομικές υποχρεώσεις. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι προδικάζει με κανένα τρόπο την έκβαση της δίκης.

Στις 23 Αυγούστου 2019 οι ΗΠΑ προέβαλαν ενστάσεις έναντι της αποφάσεως του Δικαστηρίου, υποστηρίζοντας ότι η υπόθεση αφορά θέματα εκτός της δικαιοδοσίας του, αναφέροντας μάλιστα ότι οι παραβιάσεις που υποστηρίζει το Ιράν ότι υπάρχουν, αφορούν την εφαρμογή του JCPOA και όχι την Συνθήκη Φιλίας. Επίσης, προέβαλαν ενστάσεις για το παραδεκτό της αίτησης στο σύνολο της.

ΕΝΣΤΑΣΕΙΣ ΗΠΑ

Ένσταση δικαιοδοσίας δικαστηρίου

Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι το αντικείμενο της διαφοράς μεταξύ των δύο κρατών αφορά την απόσυρση από το JCPOA και την επιβολή εκ νέου των κυρώσεων που είχαν αρθεί βάσει της συμμετοχής αυτής. Υποστηρίζουν λοιπόν ότι το Ιράν στην πραγματικότητα επιδιώκει την άρση των κυρώσεων που επέβαλαν δικαιωματικά οι ΗΠΑ. Άρα, η υπόθεση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το JCPOA και όχι με τη Συνθήκη Φιλίας του 1955 και το Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία επί της υποθέσεως. Προς υποστήριξη της ένστασης τους, οι ΗΠΑ αναφέρουν πώς στην αρχική επιστολή διαμαρτυρίας την οποία έστειλε το Ιράν, έγινε λόγος συγκεκριμένα μόνο για το JCPOA το οποίο αποτελεί μια πολυμερή πολιτική ρύθμιση η οποία δεν δημιουργεί νομικά δεσμευτικές υποχρεώσεις και καθόλου για την Συνθήκη Φιλίας. Από την πλευρά του το Ιράν υποστηρίζει ότι οι κυρώσεις αυτές συνιστούν παραβιάσεις της Συνθήκης Φιλίας ανεξάρτητα αν συνδέονται με το JCPOA.

Ένσταση δικαιοδοσίας για «μέτρα τρίτων χωρών»

Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι το Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία εξέτασης της υποθέσεως αφού οι ισχυρισμοί του Ιράν αφορούν κυρίως μέτρα κατά του εμπορίου και των συναλλαγών μεταξύ του Ιράν και τρίτων χωρών ή εταιρείες τρίτων χωρών. Η Συνθήκη Φιλίας του 1955 αφορά τις συναλλαγές μεταξύ των δύο μερών και όχι με τρίτα κράτη, τους υπηκόους ή τις εταιρείες τους. Τα μέτρα της 8ης Μαΐου 2018 που επιβλήθηκαν, στοχεύουν στις συναλλαγές του Ιράν με τρίτες χώρες και όχι μεταξύ αυτού και των ΗΠΑ. Συμπερασματικά, η διαφορά των κρατών δεν εμπίπτει στο πλαίσιο της Συνθήκης Φιλίας. Το Ιράν υποστηρίζει πως ο όρος «τρίτες χώρες» που χρησιμοποιούν οι ΗΠΑ είναι ένας παραπλανητικός ισχυρισμός καθώς είναι εμφανές ότι πρόκειται για μέτρα συγκεκριμένα κατά του Ιράν και των Ιρανών πολιτών και εταιρειών. Προς υποστήριξη των ισχυρισμών του, παραθέτει τα λόγια του Υπουργού Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών της 5ης Νοεμβρίου 2018, ο οποίος χαρακτήρισε τα επίμαχα μέτρα ως «τις σκληρότερες αμερικανικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν ποτέ στο Ιράν, οι οποίες αφορούν κρίσιμους τομείς της οικονομίας του Ιράν».

ΤΕΛΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ

Όσον αφορά την προκαταρκτική ένσταση αναρμοδιότητας του Δικαστηρίου, αυτή απορρίφθηκε ομόφωνα. Επιπλέον, απορρίπτεται και η δεύτερη ένσταση των ΗΠΑ με δεκαπέντε ψήφους υπέρ η οποία αφορά το παραδεκτό της αίτησης. Ομόφωνα απορρίπτονται και οι ενστάσεις που προέβαλαν οι ΗΠΑ που αφορούν το εμπόριο ή τις συναλλαγές μεταξύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν και τρίτων χωρών. Με δεκαπέντε ψήφους υπέρ απορρίπτει την προκαταρκτική ένσταση των ΗΠΑ βάσει του άρθρου XX παράγραφος 1 στοιχείο β. Ομόφωνα, απορρίπτει και την προκαταρκτική ένσταση που προέβαλαν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής βάσει του άρθρου XX παράγραφος 1 στοιχείο δ. Το Δικαστήριο συμμερίζεται την άποψη ότι πρόκειται για μια διαφορά που προκύπτει μέσα σε πολιτικό πλαίσιο. Οι διαφορές που εντοπίζονται ανάμεσα στα δύο αυτά κράτη αποτελούν μέρος μιας μακροχρόνιας πολιτικής διαμάχης μεταξύ τους. Ωστόσο, αυτό δεν ενδιαφέρει από νομική άποψη και το Δικαστήριο θα κληθεί να αποφανθεί μόνο επί νομικών ζητημάτων.

ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΑΙΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΙΡΑΝ

Το Δικαστήριο αν και κρίθηκε αρμόδιο ως προς την εξέταση του αιτήματος του Ιράν, τόνισε πως δεν πρόκειται να παραχωρήσει στο Ισραήλ κανένα πλεονέκτημα όσον αφορά το πυρηνικό πρόγραμμα το οποίο υποστηρίζουν οι ΗΠΑ πως υπάρχει.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Ως συμπέρασμα της ανάλυσης, είναι προφανής η ύπαρξη ενός διαφορετικού πολιτικού υποβάθρου μεταξύ των 2 κρατών. Ο Mike Pompeo εξάλλου δήλωσε έμμεσα πως πρόκειται για αντίποινα αφού υπάρχουν αποδείξεις κατά τον ίδιο ότι το Ιράν ευθύνεται για τις επιθέσεις που προηγήθηκαν εναντίον του αμερικανικού προξενείου στην πόλη Basra του Ιράκ και στην αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη. Ωστόσο, η υπόθεση παρουσιάζει σημαντικά νομικά ζητήματα τα οποία αφορούν το δίκαιο των συνθηκών και χρίζουν διευθέτησης από το Διεθνές Δικαστήριο. Κατά το άρθρο 26 της Συνθήκης της Βιέννης για το δίκαιο των συνθηκών, πρέπει να εφαρμόζεται η αρχή Pacta sunt servanda κάτι το οποίο κάτι το οποίο δεν πράττουν οι ΗΠΑ εφόσον ενεργούν κακόπιστα όσον αφορά τη Συνθήκη Φιλίας του 1955. Επιπρόσθετα, καταπατάται και ο γενικός κανόνας ερμηνείας του άρθρου 31 του δικαίου των συνθηκών με το κενό που παρουσιάζεται στην ερμηνεία του όρου «τρίτα κράτη» κάτι που πιθανότατα οι ΗΠΑ επέτρεψαν να γίνει προς όφελός τους. Εν προκειμένω, το Διεθνές Δικαστήριο ορθά έκρινε βάσιμη την αίτηση του Ιράν και απέρριψε τις προδικαστικές ενστάσεις των ΗΠΑ. Τα θέματα που προκύπτουν ως προς την ερμηνεία και τη βασιμότητα των ισχυρισμών των δύο μερών θα εξεταστούν όταν η υπόθεση δικαστεί στην ουσία της.

REQUEST FOR THE INDICATION OF PROVISIONAL MEASURES https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/175/175-20180716-REQ-01-00-EN.pdf

C. Carpenter, “Trump Ire Stokes Gold Trade in Iran as Rial Hits Record Low”, Bloomberg, 3 May 2018, available at: www.bloomberg.com/news/articles/2018-05-03/iranians-go-for-gold-amid-currency-turmoil-rising-u-s-tensions

APPLICATION INSTITUTING PROCEEDINGS https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/175/175-20180716-APP-01-00-EN.pdf

Press release 2018/43 https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/175/175-20180830-PRE-01-00-EN.pdf

Summary of the Order of 3 October 2018 https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/175/175-20181003-SUM-01-00-EN.pdf

Summary 2021/1 https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/175/175-20210203-SUM-01-00-EN.pdf

Press release 2021/5 https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/175/175-20210203-PRE-01-00-EN.pdf

Judgment of 3 February 2021 https://www.icj-cij.org/public/files/case-related/175/175-20210203-JUD-01-00-EN.pdf

International Court of Justice orders US to ease Iran sanctions https://www.bbc.com/news/world-middle-east-45729397

Νόμος 1981/1991 - ΦΕΚ 187/Α/9-12-1991 https://www.e-nomothesia.gr/diethneis-sunthekes/nomos-1981-1991-phek-187a-9-12-1991.html

Αμαλία Αβραάμ Τεταρτοετής Φοιτήτρια Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ Μέλος του τμήματος σχολιασμού δικαστικών αποφάσεων του TheLawProject